3 Oca 2012

Kedi ve Köpeklerde Zehirlenmeler - 1



Öncelikle iyi haftalar dileklerimle yazıma başlamak istiyorum. Bu hafta kedi ve köpeklerimiz için oldukça tehlikeli, hatta ölümcül sonuçlara varabilen zehirlenme konusunda görüş ve bilgilerimi siz sevgili okurlarımızla paylaşacağım.
Paracelsus yüzyıllar önce “Her madde zehirdir, zehir olmayan hiçbir şey yoktur; zehir ve ilacı ayıran onun dozudur” tanımını yaparak ilaç ve zehir arasında sadece nicelik (doz, uygulama, hayvanın tür, cinsi gibi) farkı olduğunu tanımlamıştır.

Kedi ve köpeklerimiz çevresini merak eden araştıran ve bu yolla keşfetmeye çalışan canlılardır. Bu keşifleri esnasında böcekler, ölü hayvanlar, bitkiler, ilaçlar, kimyasallar yani pekçok şey onlar için tehlike anlamına gelmektedir. Örneğin, bazı bitkilerin bazı bölümleri zehirliyken, bazen de bütünü zehirli olabilmektedir. Zehirlere maruz kalan petlerimizde özellikle zehirin cinsi etkilediği organ ve sistemlere göre farklı semptomlar gözlenmekle birlikte, genel olarak ağız-gırtlak, irkilti, salya akışı, ishal, halüsinasyonlar, nöbetler, kusma, koma ve ölüm gözlenebilmektedir. Vücutta kıllar ve deri üzerine temas eden bazı maddeler deride irkilti, kızarıklık, kaşıntı yapabilmektedir. Özellikle böyle bir durumda karşılaştığınızda şüphelendiğiniz bitki, ilaç kutusu, kozmetik ürünü vs. yanınıza alarak ya da Veteriner Hekiminizle irtibata geçerek, en azından petiniz kliniğe gidinceye kadar yapabileceğiniz şeyleri yapmanız almanız avantajınızadır. Çünkü Veteriner Hekim zehirleyen maddeyi bilmesi halinde tedaviyi daha rahat yapacaktır. Çünkü bazı zehirlerin panzehirleri var olup bazılarının yoktur. Zehirlenme dakikalar, saatler içinde doku, organ ve sistemleri yıkıma uğratmakta, geriye dönüşümlü ve dönüşümsüz problemler yaratabilmektedir.

Özellikle zehirlenmelerde zehirlenen canlının durumu, zehirleyen maddenin yarattığı etkiler ve sonuçları çok önemlidir.
Pet sahibi olarak böyle bir durumla karşılaştığınızda öncelikle stres ve heyecan yapmayın. Sakin olmaya çalışın.

Sizin acil müdahale yapmanız açısından, eğer kedi ya da köpeğiniz kusma eğilimindeyse kusturucu herhangi bir şey uygulamayın ve hemen Veteriner Hekiminize gidin.

Özellikle temas olarak kimyasal irrite edici toz, solusyon gibi kedi ya da köpeğinizin deri ve tüyleri üzerine bulaşmış maddeleri sabunlu su ile yıkayarak uzaklaştırıp Veteriner Hekiminize ulaşmanız gerekmektedir.

Bazı zehirlenme durumlarında kedi ve köpeklerimizi kusturmak fayda sağlarken (kusturmak için tuzlu su kullanabilirsiniz), bazı durumlarda kusturulması tavsiye edilmemektedir. Kendi başınıza kesinlikle kusturmaya çalışmayın, hemen bir Hekimle görüşün.

Özellikle kediniz ya da köpeğiniz şok, koma halinde yerde yatıyor nefes almakta güçlük çekiyor ise ağız kenarındaki salyaları temizleyin ve zaman geçirmeden Veteriner Hekiminize ulaşın. Bu durumda kesinlikle kusturmayınız. Şok ve koma hallerinde refleksler çok iyi çalışmayacağı gibi aynı zamanda bilinç de kapanacaktır ve kusma refleksi ile içerik akciğerlere gidecek solunum yollarını tıkayacaktır. Bu durumda kusma refleksi meydana geldiğinde kedi ya da köpeğinizi oturur pozisyona getirerek içeriğin akciğerlere kaçmamasını sağlayabilirsiniz.
Eğer o an Veteriner Hekiminize ulaştırabilecek durumda değilseniz, kısa sürede irtibata geçerek, kedi ya da köpeğiniz genel durumu hakkında konuşun, yönlendirmelerini uygulamaya çalışın. Özellikle etkileyen zehirin çeşidine göre halüsinasyonlar, sinirsel bulgular meydana geldiğinde sessiz, sakin loş bir ortama almanızda faydası vardır. Uyarımlara verdiği tepkiler sonucunda, kafasını çarpma, kendini yerden yere vurma gibi travmatik etkilerle en azından bir iç kanama önlenmiş olur. Ayrıca Veteriner Hekim size ulaşıncaya kadar da zaman kazanmış olursunuz.

Zehirlenmelere neden olan maddeler çok çeşitli olabileceğinden ilk iş olarak Veteriner Hekiminize ulaşın ve şüphelerinizi aktarın, görüşlerini alın, eğer uygulayabileceğiniz durumlar var ise zaten Veteriner Hekiminiz sizi uyaracaktır ancak bilmelisiniz ki, sizin yapacağınız sadece petinizi o an için rahatlatacaktır. Asıl önemli olan Veteriner Hekim müdahalesiyle zehirin vücut dışına atılmasının sağlanması, olası organ hasarlarında uygun tedavilerin olması için mutlaka ama mutlaka VETERİNER HEKİMİNİZE ulaşın. Çünkü o anlık iyileşmeler yanıltabilir, daha ilerleyen saatlerde geriye dönüşümsüz problemler sonuçlara sebep olabilir.

SERTAN BÜTE
Veteriner Hekim

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder