Boylarına bağlı olarak, hasta olmaları için
köpeklerin çok miktarda soğan yemeleri gerekmez. 25 gr. soğan 10 kiloluk bir
köpeği hasta edebilirken, iri bir köpek, hastalanıncaya kadar çok daha fazla
miktarda soğan yiyebilir.
Belki şimdi kendi kendinize şu soruyu
soruyorsunuz: "Beyni olan hangi köpek zaten soğan yer ki?" Ama
soğanların çiğ olması gerekmez. Kızartılmış olabilirler, hazır çorbalardaki
gibi kurutulmuş olabilirler veya herhangi başka bir şekilde pişirilip
hazırlanmış olabilirler. Bir arkadaşım, köpeği Max'i, hafta sonu tatiline
çıkarken, kızarmış ve kuru soğanların bulunduğu odada bırakmış. Bir gün sonra
eve döndüğünde, boş bir tabak ve yerde salyalar görmüş. Tabakta ne olduğunu
bilmediği için önemsememiş, ancak köpeği bayılınca bize getirmişti.
Pek çok teşhis geçirildi ve kanında kanıtı
bulduk. Soğan yemişti, hem de çok fazla. Soğanlar, kırmızı kan hücrelerindeki
hemoglobini okside ederek zehirlenmeye yol açar. Hemoglobin, akciğerlerdeki
oksijeni emer, sonra besinin enerjiye dönüştürülmesi için beden dokularına
bırakır. Hemoglobin okside olduğunda, oksijeni aynı şekilde taşıyamayan
kütleler oluşur. Bu küçük kütleler, mikroskop altında incelendiğinde kırmızı
kan hücrelerinde görülebilir.
Veteriner hekimler çok sayıda kırmızı kan
hücresinde kütle gördüklerinde, soğan zehirlenmesinden kuşkulanırlar. Normalde
birkaç kırmızı kan hücresinde kütleler olabilir, ama Max'in durumunda, çoğu
kırmızı kan hücresinde bunlar vardır.
Kütleler, genelde kendi başlarına yaşamı tehdit
eden sorunlar oluşturmazlar, kırmızı kan hücreleri hâlâ oksijeni taşımaya devam
ederler, ama artık o kadar başarılı değillerdir. Aslında daha çok, kırmızı kan
hücrelerinin ömürlerini kısalttıkları için sorun oluştururlar. Sonuçta, soğan
yiyen köpek anemik olur. Eğer bir köpek, bir seferde çok miktarda soğan yerse,
birkaç gün sonra ani anemi oluşabilir. Eğer, köpek pek çok gün üst üste az
miktarda soğan yerse, haftalar ya da aylar sonra yavaş yavaş anemik olur.
Soğan zehirlenmesi yaygın değildir. Mutfak
artıkları içinde az miktarda verildiğinden, köpeklerde veteriner hekime
götürmeyi gerektirecek kadar ağır belirtiler ortaya çıkmaz.
Çoğu köpek, teşhis testleri gerektirecek kadar
hasta edecek miktarda soğan yemez. Ayrıca veteriner hekim sarımsak yiyen
köpekler de görmezler. Oysa sarımsak da, soğan gibi aynı sonuçlara neden
olabilir, ancak sarımsak genellikle çok küçük miktarlarda verildiğinden,
köpeklerin zehirlenecek kadar yeme olasılıkları çok düşüktür.
Soğan zehirlenmesinin belirtileri, anemi ve
bedende düşük oksijen ile aynıdır; halsizlik, zayıflık, kırmızı renkte idrar,
enerji düşüklüğü, soluk ya da mavimsi diş etleri, özellikle idmandan sonra.
Soğan zehirlenmesi, bu belirtilerin yaygın bir nedeni olmasa da, gördüğünüz
vakit göz önünde bulundurun.
Köpeğiniz çok miktarda soğan yer ise, onu derhal
veteriner hekime götürün. Veteriner hekim kusmasını sağlayabilir ya da
zehirlenme belirtilerini hafifletecek bir ilâç verebilir.
Zehirlenmeye yol açacak kadar çok miktarda soğan
yenilmiş ise, birkaç gün hastanede kalması da gerekebilir. Anemi durumu ağır
ise, köpeğin kan nakline ihtiyacı olabilir. Max'e yapıldı ve hayatı kurtuldu.
Köpekler tedaviye iyi yanıt verir ve hızla
iyileşirler. Ama köpeğinizi bu riskten korumak için basit bir yola
başvurabilirsiniz; soğanları kendiniz yiyin. Onlar sizin için faydalı.
Mutfaktaki tek tehlike soğanlar değildir. Bazı
başka yiyecekler de köpeğinize zehir olabilir.
Çikolata
Kusma, ishal, depresyon, kalp aritmisi, kas
kasılmaları, bayılma, koma.
Küflenmiş Yiyecekler
Alerji.
Peynir
Reaksiyonlar.
Elma Çekirdekleri
Kusma, solunum güçlüğü.
Kiraz Çekirdekleri
Kusma, solunum güçlüğü, koma.
Patates Kabuğu
Ağız kuruluğu, kusma, ishal.
Tütün
Kusma, baş dönmesi, salyalanma, kalp atışında
hızlanma.
SOMON:
Çiğ somonun tüketilmesinden 5 ila 7 gün
içerisinde ortaya çıkıyor. Semptomları lethargy (uyuşukluk diye biliyorum ama
tıpta başka anlamı varsa yanlış olmasın) ve aneroksiya. İlk 2 gün vücut
sıcaklığı 40- 41 dereceye çıkart sonra normale döner. 4. gün sürekli kusma hali
görülür. Kusmayı kanlı ishal takip eder. Dışkı genellikle parlak sarı
renktedir. Önlemesi ise basittir, köpeğinize çiğ balık verilmeyecektir.
SOĞAN SARIMSAK:
Köpekler soğan tükettiklerinde hemolitik anemi
görülür. Soğanın pişmiş ya da çiğ olmasının bu durumda pek de bir etkisi
yoktur. Köpekler küçük dozlardaki soğanı tolere edebilirler. Dr. Richards'a
göre (kimdir bilmiyorum) köpeğe pişmiş soğan verilmesi pek de zararlı değildir
ancak soğan içeren bir gıdada et suyu tarzında soğan içeren bir şeyler
eklenilmemelidir.
ÜZÜM- KURU ÜZÜM:
Üzüm ve kuru üzümlerin fazlası köpeğimiz için
toksik. Belirtileri kusma ishal böbrek yetmezliği olarak ilk 24 saat içinde
kendini gösteriyor. Köpeğin kurtulma şansı yüksek ancak böbreğe zarar
verebiliyor. 3–4 adet üzüm zehirlemeye yol açmıyor ancak masadan 1 tabak dolusu
üzüm kaybolursa paniklemenizde hiç sakınca yok. Hemen veterinerinizi arayın.
MANTAR:
Birkaç tip mantarın tüketilmesi toksik etkiye
yol açıyor. Amanita Phalloides en zehirli olanı. Diğer Amanita tipleri onun
kadar zehirli değil. Karaciğer ve nerolojik rahatsızlanmalara yol açar.
BROKOLİ:
Diyetteki brokoli miktarının %10u geçmesi
gastrointestinal rahatsızlıklara neden olur. Bu oran %25in üzerinde çıkarsa
ölümcüldür. Brokolideki toksik ingredient (içerik)Bothiocyanate'dır. (Cyanate
siyanür değil miydi?)
Ancak brokoli içerdiği bioflavinler ve kansere
karşı koruyucu etkisi olması sebebyile az da olsa diyette verilmelidir.
Soru: Köpeklerimiz için
Zararlı gıdalar nelerdir?
Cevap: İnsanların yedikleri bazı gıdaların
çeşitli hayvanlarca da yenmesinde sakınca yoktur ama köpeklerin farklı
metabolizmaları yüzünden onlarda tehlikeli olabilir.
Bazıları sadece basit sindirim sorunlarına yol
açar hâlbuki bazıları ciddi hastalıklara sebep olur, hatta ölüme bile yol
açabilir.
Alkollü meşrubatlar
Sarhoşluk, koma
ve ölüme sebep olabilir.
Bebek maması
Soğan tozu içerebilir.
Köpeklerde zehirlenmeye sebep olabilir. Fazla miktarda verilmesi beslenme
sorunlarına yol açabilir.
Balık kılçığı,
kümes hayvanları kemikleri ve diğer et kaynakları kemikleri
Sindirim sistemini tıkayabilir yâda
yırtılmalara sebep olabilir.
Kedi Maması
Genel olarak çok yüksek
protein ve yağ ihtiva eder. Egzama ya ve yağlanmaya sebep olur.
Çikolata, Kahve, Çay ve Diğer Kafeinler
Köpekler
için Zehirli olabilen ve kalbi ve sinir sistemini etkileyebilen kafein, theobromine
veya theophyllineyi içerir.
Turunçgiller özütleri (limonata vs.)
Kusmaya
sebep olur.
Yağlı Garnitürler
Pankreası
yorar ve pankreatit hastalığına sebep olur.
Üzüm ve kuru üzüm
Böbreklere
zarar verebilen bilinmeyen bir toksini içerir.
Şerbetçiotu
Bilinmeyen bileşiği soluğun kesilmesine,
kalp atışının hızlanmasına, yüksek ateşe, nöbet ve felce hatta ölüme sebebiyet
verir.
İnsanlar
İçin Olan Demir İçeren Vitaminler
Sindirim sistemine zarar
verir ve Karaciğer ve böbrekler dâhil pek çok organ için zehirlidir.
Karaciğer (Fazla miktarda)
Kasları ve kemikleri
etkileyen A vitamini zehirlenmesine sebep olur.
Fındık-ceviz türevleri
Sindirim sistemini,
sinir sistemini ve kasları etkileyen zehir içerir.
Haşhaş-Kendir-Kenevir
Kusma ile
sinir sistemine baskı uygular, kalp hızını artırır.
Süt ve Süt ürünleri
Bazı büyük
köpekler ve kediler Laktoz u sindirecek yeterli enzime sahip değildir. Bu
diyare ye sebep olur. Evcil hayvanlarımız için Lactose-free süt ve süt ürünleri
bulunmaktadır.
Küflü, Bozuk Gıdalar
Çeşitli
ve fazla toksin zehirlenmeye, kusmaya diyareye sebep olur ve pek çok organı
etkiler.
Mantar
İçeriğindeki
toksinler tüm vücut sistemini etkiler. Şoka hatta ölüme sebep olabilir.
Soğan Ve
Sarımsak (Çiğ, Pişmiş Yâda Tozu)
İçeriğindeki sulfoxide ve disulfide kırmızı kan
hücrelerine hasar verir ve kansızlığa sebep olabilir. Kediler köpeklere oranla
bu gıdalara daha duyarlıdır.
Sarımsak, Soğana nazaran daha zehirsizdir.
Trabzon Hurması
Çekirdekleri
bağırsakta tıkanmaya ve incebağırsak iltihabına sebep olabilir.
Şeftali ve erik çekirdeği
Sindirimle
ilgili risalenin engeline sebep olabilir
Patates,
Ravent, Domates
Sindirim, sinir ve üriner sistemi etkileyen
oksalat ( oksalik asit) içerir. Daha çok çiftlik hayvanları için sorundur.
Çiğ Yumurta
Avidin
denen bir enzim içerir. Biotin azalmasına sebep olur (bir B vitamini) Bu cilt
ve tür problemleri görülmesine sebep olabilir. Çiğ yumurta Salmonella ya sebep
olabilir.(Salmonella= zehirlenmeye sebep olan bir
mikrop/bakteri)
Çiğ Balık
Thiamine
(Bir B Vitamini) eksikliğine sebep olur. Buda iştah kaybına, nöbet ve felce,
ciddi vakalara hatta ölüme sebebiyet verebilir.
(Ne kadar çok çiğ balık verilirse bu ortak
sonuçlara o kadar yaklaşılır)
Tuz
Fazla
alındığında elektrolit dengesini bozar.
Taze Fasulye
Sindirim
sistemini tuzağa düşürür. Yabancı vücut bağı da denir.
Şekerli Gıdalar
Obeziteye, diş problemlerine
ve şeker hastalığına sebep olabilir.
Artık Yemekler (Masadan
arta kalanlar)
Artık yemekler dengeli beslenme öğesi değildir.
Kendi beslenme gıdalarının %10 unu asla geçmemelidir.
ET atıkları yağ içerebilir, kemikler ise besin değildir.
Tütün
İçeriğindeki nikotin
sindirim ve sinir sistemini etkiler. Kalp ritminde aşırı hızlanmaya, inmeye,
komaya ve ölüme sebep olabilir.
Alıntıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder